Yumurtlama (ovulyasiya) dövrünün hesablanması
Yumurtlama (ovulyasiya) dövrünün hesablanması
Yumurtlama dövrünün (ovulyasiyanın) hesablanması körpə üçün ən yaxşı vaxtın müəyyən edilməsi üçün çox vacibdir. Yumurtlama dövrünün (ovulyasiya vaxtının) hesablanması hər bir fərd üçün fərqlidir. Uşaq sahibi olmaq istəyən qadınlar üçün yumurtlamanın hesablanmasında ən uyğun tarixləri müəyyən etmək üçün bir çox üsul istifadə olunur.
Menstruasiya zamanı və bu dövrdə qadın orqanizmində baş verən dəyişikliklərdən xəbərdar olmaq və hamilə qalmağın nə vaxt mümkün olacağını müəyyən etməyə kömək edən üsullara yumurtlama hesablanması deyilir. Ovulyasiyanın hesablanması hamilə qalmaq istəyənlər üçün çox vacibdir. Ovulyasiya hesablanması sayəsində insanlar doğru zamanda cinsi əlaqəyə girərək uşaq sahibi olma şanslarını artıra bilərlər. Bununla belə, yumurtlamanın hesablanması üsulu kontraseptiv üsul deyil. Hamiləlik planlaşdırılmırsa, bir ginekoloqa müraciət etmək və düzgün metodu təyin etmək daha yaxşı olardı. Ovulyasiyanın hesablanması ginekologiya sahəsində vacibdir.
Ovulyasiya nədir?
Yumurtalıq ehtiyatında olan yumurtaların yetişməsi və uşaqlıq və yumurtalıqlar arasında olan fallopiya (uşaqlıq borularına) borularına buraxılması yumurtlama adlanır. Ovulyasiya hər sağlam qadında yetkinlik və menopoz arasında baş verir. Ovulyasiya tibb dilində yumurtlama adlanır.
Ovulyasiya dövrü nədir?
Menstruasiya dövrü və ya menstruasiya adətən hər 21-35 gündən bir baş verir. Bu dövrün ortasında yumurtlama dövrü baş verir. Ovulyasiya dövründə qadın orqanizmində bəzi əlamətlər meydana çıxır. Ancaq bu əlamətlər hər qadında və ya hər ay hiss olunmaya bilər. Bu səbəblə yumurtlama dövrü hamiləliyin planlaşdırılmasında çox doğru bir üsul olmaya bilər.
Ovulyasiya necə baş verir?
Qadın orqanizmində olan yetkin yumurta yumurtalıqlardan sonra sərbəst buraxılır. Sonra uşaqlıq (fallopiya) borusuna düşür. Fallopiya boruları uşaqlıq yolunda və uşaaqlığın (uterusun) hər iki tərəfində yerləşən borulardır və yumurtalıqlara qədər uzanır. Uşaqlıq (fallopiya) borusunun funksiyası yumurtaları uşaqlığa (uterusa) daşımaqdır. Bu hal mayalanma baxımından spermanın yumurtaya çatmasını təmin etməkdir.
Ovulyasiya zamanı nə baş verir?
Qadının menstrual dövrünün başlanğıcında beyində yumurta istehsal edən hormon ifraz olunur. Bədən estrogen hormonu istehsal edir. Estrogen hamilə qalmaq üçün vacib bir hormondur. Menstruasiyanın ilk günündə estrogen ən aşağı səviyyədədir. Menstruasiyanın ilk günündən etibarən estrogen artır. Bu, uşaqlıq (uterus) divarını qalınlaşdırır.
Ovulyasiya nə vaxt başlayır?
Ovulyasiya növbəti menstruasiya başlamazdan 14 gün əvvəl baş verir. Menstruasiyadan 12-18 gün əvvəl də baş verə bilər. Menstruasiya dövrü 35 gündürsə, 19 ilə 25 gün arasında məhsuldar bir dövr ola bilər. 23 günlük bir dövr varsa, yumurtlama 7 ilə 13 gün arasında baş verə bilər. Yumurta yumurtladıqdan sonra 24 saat canlı qala bilər. Bu dövrdə sperma yumurta ilə birləşib döllənərsə, hamiləlik baş verə bilər. Ancaq hamilə qalmaq üçün yumurtlama günü cinsi əlaqəyə ehtiyac yoxdur. Sperma cinsi əlaqədən sonra 3-5 gün uşaqlıq borularında yaşaya bilir və bu dövrdə yumurta mayalana bilir. Yumurta döllənməmişsə, qalınlaşmış uşaqlıq divarına ehtiyac qalmır və menstruasiya ilə birlikdə bədəndən xaric olur.
Ovulyasiya müddəti necə hesablanır?
Qadınlarda ovulyasiyanın hesablanması üçün müxtəlif üsullar var. Ovulyasiya müddəti təqvim metodu, bazal bədən istiliyi metodu, servikal mucus metodu və servikal mövqe üsulları ilə hesablana bilər.
Təqvim üsulu
Qadınlar bu üsul üçün menstruasiya dövrlərini təqvimə qeyd etməlidirlər. Bunun üçün smartfonlarda çoxlu proqramlar var. Menstruasiyanın ilk günü qeyd edilməlidir. Menstruasiya dövrünün müddəti aydan aya dəyişə bilər. Buna görə də, hər menstruasiya dövrünün neçə gün olduğunu da qeyd etmək lazımdır. Ovulyasiya gününü hesablamaq üçün təqvimdə qeydə alınan ən qısa dövrün günlərinin sayından 18 çıxılır. Nəticə növbəti menstruasiyanın ilk gününə əlavə olunur. Əldə edilən tarix də qeyd olunur. Qeyd olunan gün qadının məhsuldar olduğu ilk günü müəyyən edir. Son gün üçün ən uzun dövrün günlərinin sayından 11 gün çıxılır.
Məsələn, qadının ilk menstruasiya günü 25 yanvar 2021-ci ildirsə və dövrü 27 gün davam edirsə, 27-18:9 rəqəmi alınır. Bu nəticə növbəti menstruasiya gününə, 20 fevral 2021-ci il tarixinə əlavə edilir. Nəticə 28 fevral 2021-ci il tarixinə uyğun gəlir. Bu hesablamaya görə, nümunədəki qadının yumurtlama şansının yüksək olduğu ilk gün 1 mart 2021-ci ildir. Bu qadının yumurtlama dövrü 2021-ci il martın 1-dən 7-nə qədərdir.
Bazal temperatur metodu
Bir insanın səhər hərəkət etməzdən əvvəl bədən istiliyinə bazal bədən istiliyi deyilir. Bu istilik yumurtlama ilə arta bilər. Bu temperaturu bir neçə ay ərzində gündəlik qeyd etməklə, yumurtlama günlərini proqnozlaşdırmaq mümkün ola bilər. Ancaq bədən istiliyi həmişə yumurtlama ilə eyni vaxtda artmaya bilər.
Servikal mucus üsulu
Ovulyasiya dövründə uşaqlıq boynu selikli qişasında, yəni uşaqlığın axışında baş verən dəyişiklikləri izləməyi əhatə edən bir üsuldur. Hormonlar yumurtlamadan əvvəl və ovulyasiya zamanı mucusun dəyişməsinə səbəb ola bilər. Aybaşıdan dərhal sonra mucusun olmadığı günlər var, ancaq yumurtlama dövründə, yumurtlama yetişdikdə mucus artır. Boşalma ağ və ya sarı rəngli, buludlu və yapışqandır. Ovulyasiyadan əvvəl mucus yüksəkdir. Aydın və sürüşkəndir. Bu, insanın ən məhsuldar olduğu dövrdür. Menstruasiyadan dərhal əvvəl, yenidən mucus yoxdur. Təqvimdə mucusun dəyişməsini qeyd etmək vacibdir.
Servikal mövqe üsulu
Qeyri-ovulyasiya dövründə uşaqlıq boynunun xarici axarı qapalıdır, daha sərt olur və əllə toxunmaq olar. Ovulyasiya dövrü yaxınlaşdıqca uşaqlıq boynu yumşalır və onun xarici açılışı açılır. Yumurtlamadan 3 və ya 4 gün əvvəl yumşalma daha da aydın olur. Bu müddət bitdikdə uşaqlıq boynu yenidən sərtləşir.
Ovulyasiyanın əlamətləri hansılardır?
Ovulyasiya əlamətləri arasında vaginal axıntı artır, süd vəzilərində həssaslığa səbəb olur. Cinsi istəyin artması hiss oluna bilər. Bəzi qadınlar qarın nahiyəsində ağrı və ya narahatlıq hiss edə bilər. Uşaqlıq boynunun genişlənməsi, uşaqlıq boynunun yumşalması, qoxu və ya dadlara qarşı həssaslıq, qarın boşluğunda şişkinlik ola bilər. Bəzilərində ləkə və ya qanaxma ola bilər.
Menstruasiya pozuntusunda ovulyasiya necə hesablanır?
Orta hesabla, qadınlar hər 28 gündə bir menstruasiya görürlər. 21 gündən az və 35 gündən çox aralı qanaxma menstruasiya pozuntusu olaraq təyin olunur. Bəzən menstruasiya 3 ay ərzində görünməyə bilər. Normaldan daha qısa və ya uzun müddət menstruasiya düzensizliyi deməkdir. Menstruasiya pozğunluğuna hormonlar, kistlər, fibroidlər, poliplər və ya diabet və depressiya kimi xəstəliklər də səbəb ola bilər. Menstruasiya pozğunluğu olan qadınlarda təqvim yumurtlama hesablama üsulu olaraq dəqiq nəticələr verə bilməz. Həkimin tövsiyə etdiyi yumurtlama dəstləri bu mövzuda kömək edə bilər. Menstruasiya pozuntusunun səbəbini tapmaq mütləq lazımdır.
Ovulyasiya dövründən kənarda hamilə qalmaq mümkündürmü?
Uşaqlıq boynu ifrazatının (mukusunun) artması ilə sperma qadın orqanizmində 4 və ya 5 gün canlı qala bilir. Bu vəziyyət yumurtlama dövründən beşinci gündə cinsi əlaqə ilə hamilə qalmağınıza da imkan verə bilər.
Ovulyasiya testi nədir?
Bədəndə LH hormonunu aşkar etmək üçün bir testdir. LH yumurtanın inkişafına kömək edən bir hormondur. Ovulyasiya bu hormon ifraz olunmağa başlayandan bir gün sonra baş verir. Bunu ölçən testə yumurtlama testi də deyilir.
Yumurta əmələ gəlməsi nə vaxt başlayır?
Qadınlarda yumurtanın əmələ gəlməsi hələ ana bətnində olarkən başlayır. Hər bir fərddə fərqli olan yumurtlama sayı doğumdan sonra artmır. İrəli yaşlarda menstrual dövrünün başlaması ilə yumurtalıqlardakı yumurtaların sayı hər menstruasiya dövründə bir qədər azalmağa davam edir.
Ovulyasiya zamanı yumurtalıq yaşının əhəmiyyəti varmı?
Bəzi qadınlar yumurta sayı baxımından daha şanslıdırlar. Ancaq bu nisbət həmişə stabil deyil deyil, 20 və 30 yaşlarından etibarən yumurtaların sayı azalmağa başlaya bilər. Bir sözlə, məsələn, 25 yaş yumurtalıq yaşının gənc olması demək deyil. Zamanla yumurtaların azalması ilə uşaq sahibi olmaq çətinləşir və yumurtalamanın bitməsi menopoz prosesinin başladığını göstərir.
Hansı yumurtlama dövrünün hesablanması üsulu dəqiq və dəqiq nəticələr verir?
Ovulyasiyanın hesablanması üsullarından hansının daha dəqiq nəticələr verdiyini söyləmək çətindir. Bütün üsullardan istifadə etmək yaxşıdır.
Ovulyasiyadan neçə gün sonra hamilə qalırsınız?
Ovulyasiyadan 3 gün əvvəl cinsi əlaqədə olsanız hamilə qala bilərsiniz. Sperma 72 saat canlı qala bilər ki, yumurta mayalana bilsin.
Ovulyasiya dövründə hamilə qalmaq üçün nə etmək lazımdır?
Daimi menstruasiya olan qadın menstruasiyanın 11-ci günündən başlayaraq bir həftə ərzində müntəzəm cinsi əlaqədə olmalıdır.
Servikal axıntının (mucus) gəldikdən neçə gün sonra ovulyasiya baş verir?
Yumurta ağının konsistensiyasına bənzəyən servikal axıntı(mucus) yumurtlamadan bir-iki gün əvvəl gəlməyə başlayır. Bu axıntı spermanı canlı saxlamağa çalışır.
Ovulyasiya kalkulyatoru cinsi təyin etməyə kömək edirmi?
Ovulyasiyanın hesablanması üsulu ilə körpənin cinsini təyin etmək mümkün deyil. Körpələrin hər birinin oğlan və ya qız olma ehtimalı 50 faizdir. Cins, yumurtanın hansı sperma hüceyrəsi tərəfindən dölləndiyi ilə müəyyən edilən bir vəziyyətdir. Çin təqviminə görə yumurtlama hesablanması adlı tətbiqin tibbdə yeri yoxdur. Ona görə də belə üsullarla cinsi müəyyən etmək mümkün deyil.
Ovulyasiyanı hesablamağın ən asan yolu nədir?
Həm smartfonlarda, həm də kompüterdə yumurtlama təqvimi üçün bir çox yumurtlama kalkulyatoru tətbiqi var. Ən yaxşı yumurtlama kalkulyatoru proqramı kimi bir şey yoxdur. Bütün proqramlar eyni məntiqlə işləyir. Bu cür üsullar da insanlara kömək edə bilər.
Ovulyasiya olub olmadığını necə bilirsiniz?
Qadının yumurtlama olub-olmaması ovulyasiyanı ultrasəs müayinəsi ilə izləməklə müəyyən edilir. Aybaşının 19, 21 və 23-cü günlərində qanda progesteron hormonunun səviyyəsini yoxlamaqla da müəyyən etmək olar.
Daimi yumurtlama olmadıqda nə etməli?
Ətraf mühit faktorlarına görə menstruasiya günü aydan aya təsirlənə bilər, ancaq yumurtlamaya təsir edən polikistik yumurtalıq kimi şərtlər də ola bilər. Menstruasiya pozğunluğu varsa, bir mama-ginekoloq ilə məsləhətləşməlisiniz.
Menstruasiya dövründə bir dəfədən çox yumurtlama mümkündürmü?
Bəzi qadınlar bir dövrədə bir dəfədən çox, iki və ya üç dəfə yumurtlaya bilər. Bütün bu yumurtalar döllənərsə, əkiz hamiləlik də baş verə bilər.
Sağlam ovulyasiya üçün nə etməli?
Nizamlı həyat, yetərli yuxu, normal çəki, sağlam qidalanma, siqaret çəkməmək, müxtəlif kimyəvi maddələrə məruz qalmamaq yumurtlamanı dəstəkləyə bilər. Sağlam və nizamlı həyat tərzi yumurtalıq yaşına təsir edən amillər arasındadır. Müntəzəm məşq artıq çəkinin qarşısını alır və müntəzəm menstrual dövrlər üçün faydalıdır. Qeyri-sağlam qidalanma çəki artımına və menstrual dövrünün pozulmasına səbəb ola bilər.
Ovulyasiya zamanı qadınlarda ürəkbulanma olurmu?
Bəzi qadınlarda ürək bulanması ola bilər. Bəziləri dad və ya qoxuya qarşı həssaslıq da ola bilər.
Stress yumurtlamaya təsir edirmi?
Çox vaxt uşaq sahibi olmaq istəyən cütlüklər stress yaşaya bilərlər. Bununla belə, stress yumurtlama və aşağı libidoya mənfi təsir göstərə bilər. Buna görə stresin idarə edilməsi çox vacibdir. Hobbi ilə məşğul olmaq, dostlarla vaxt keçirmək, tətilə getmək stressi idarə etməyə kömək edə bilər.
